အပူလွ်ပ္ျခင္း
အပူလွ်ပ္ျခင္းဟာ အေရးေပၚအေျခအေနတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ဒီလိုအပူလွ်ပ္တဲ့အခါ ခ်က္ခ်င္း ေဆး႐ံုအေရးေပၚကို ေျပးရပါမယ္။
အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ လူေတြကေတာ့ ေလေအးေပးစက္မရွိတဲ့ အိမ္ေတြ၊ တိုက္ခန္းေတြမွာေနတဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ၊ ေရဓာတ္ ခန္းေျခာက္ေနသူေတြ၊ နာတာရွည္ေရာဂါ ရွိသူေတြနဲ႔ အရက္သမားေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အပူလွ်ပ္ျခင္းရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့ -
● သတိေမ့ေျမာျခင္း
● အမူအက်င့္ေတြ ေျပာင္းလဲသြားျခင္း (ကေယာက္ကတမ္းျဖစ္ျခင္း၊ စိတ္တို စိတ္ဆတ္လာျခင္း၊ စကားေလးလာျခင္း၊ ပံုစံမမွန္ျခင္း)
● ကိုယ္အပူခ်ိန္ 104°F (40°C) ျဖစ္လာျခင္း
● အသားအေရ ေျခာက္ေသြ႕လာၿပီး ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း ျမန္လာျခင္း (သို႔) ေႏွးလာျခင္း
● ပူေနေပမယ့္ ေခြၽး လံုးဝမထြက္ျခင္း
>> ဘယ္သူေတြ ျဖစ္တတ္သလဲ?
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း အပူလြန္ကဲၿပီး ေသဆံုးသူေတြဟာ အသက္ 50 ေက်ာ္ေတြျဖစ္ၿပီး ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရး အျခအေနေတြကေတာ့ -
● ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ား
● အသက္ႀကီးလာတဲ့အတြက္ ေခြၽးဂလင္းေတြနဲ႔ အသားအေရမွာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား
● ကိုယ္ခႏၶာကို အားနည္းေစႏိုင္တဲ့ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အဆုတ္ေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ စတဲ့ေရာဂါမ်ား
● ဆီးရႊင္ေဆး၊ အိပ္ေဆး၊ စိတ္ၿငိမ္ေဆး၊ ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးတိုးေရာဂါေဆးတခ်ိဳ႕ (ဒီေဆးေတြဟာ ကိုယ္ခႏၶာ ေအးေအာင္လုပ္ရာမွာ အေႏွာင့္အယွက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။)
● ေဆးေတြ အမ်ားႀကီး ေသာက္ရျခင္း (ဘယ္ေဆးက အပူမ်ားေစႏိုင္လဲဆိုတာ ဆရာဝန္ကုိ ေသခ်ာေမးျမန္းသင့္ပါတယ္။)
● အဝလြန္၊ အပိန္လြန္ျခင္း
● အရက္ေသစာ ေသာက္စားျခင္း စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
>> ဒီလိုမျဖစ္ေစဖို႔ ဘာေတြလုပ္ရမလဲ?
● ေရ၊ အသီးေဖ်ာ္ရည္၊ အရြက္ေဖ်ာ္ရည္ေတြ မ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ ေကာ္ဖီနဲ႔ အရက္ေတြကို ေရွာင္ပါ။
● ပန္ကာေတြ၊ ေလေအးေပးစက္ေတြ မရွိတဲ့ ေနအိမ္မွာေနရင္ အိမ္ကို တတ္ႏိုင္သမ်ွ ေအးေအာင္ထားပါ။ မီးဖို အသံုးျပဳတာကို ေလွ်ာ့ပါ။ အပူကဲတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ အမိုးအကာေတြ၊ လိုက္ကာေတြကို ပိတ္ထားပါ။ ညဘက္မွာ ျပတင္းေပါက္ေတြ ဖြင့္ထားပါ။
● အိမ္မွာ အရမ္းပူရင္ ေန႔လယ္ပိုင္းေတြမွာ ေလေအးေပးစက္ရွိတဲ့ shopping mall ေတြ၊ ႐ုပ္ရွင္႐ံုေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြ၊ ဘိုးဘြားေဂဟာေတြနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းအိမ္ေတြမွာ ခဏေနသင့္ပါတယ္။
● ဒီလိုေအးတဲ့ေနရာကို သြားဖို႔အတြက္ မိတ္ေဆြ၊ သူငယ္ခ်င္း၊ ေဆြမ်ိဳးေတြကို အကူအညီေတာင္းပါ။ လိုအပ္ရင္ တကၠစီ စီးပါ။ အျပင္ဘက္ ေနပူပူမွာ ဘတ္စ္ကားကို အၾကာႀကီး ရပ္ေစာင့္ေနတာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။
● ရာသီဥတုနဲ႔လိုက္ၿပီး ဝတ္စားဆင္ယင္ပါ။ ေကာ္တြန္ အပါးသားေတြဟာ ပိုၿပီးဝတ္ေကာင္းပါတယ္။
● အရမ္းပူေနခ်ိန္ေတြမွာ အျပင္ဘက္ထြက္ၿပီး ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ၊ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား လုပ္တာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။
● အျပင္မွာ ေနပူေနခ်ိန္ လူထူထူေနရာေတြကို မသြားပါနဲ႔။
Dr. Mya Phoo Ngon (www.drmyanmar.com)